70'lerde bir FM oyuncusu: Brian Clough!

İngilizlerin en iyi futbolcusu kimdir sorusuna pek çok cevap verilebilir. Alan Shearer, David Beckham, Steven Gerrard, Frank Lampard ve bu liste uzayıp gider. Ancak bu soru "En iyi İngiliz teknik direktör kimdir?" diye sorulduğunda tek bir cevap vardır: Brian Howard Clough, nam-ı diğer Koca Kafalı Clough. Gelin hep birlikte 70'li yıllarda tabir-i caizse reel hayatta FM oynayan İngiliz teknik adamın hayatına kısa bir bakış atalım! 

Bir teknik adam düşünün.. İkinci ligin dibinden aldığı takımı önce 1.Lig'e çıkarsın, ardından da ilk senesinde 1.Lig şampiyonu olsun. Görülmemiş şey değil ancak yine bir teknik adam düşünün.. İkinci kez 2.ligin dibinden aldığı takımı yine 1.lige çıkarıp, aynı sezon şampiyon yapsın. Ardından bununla yetinmeyip bir de üzerine üçüncü senesinde Şampiyon Kulüpler Kupası’nı alsın. İşte bu görülmemiş bir şey! 2.ligin dibinden alınan bir takımı 3 sene içinde ihya etmek ve hem de bunu 2 kez yapmak.. Tekrar edilmesi imkansız bir başarı. Hatta bugünlerde menajerlik oyunlarında dahi çok zor gerçekleşen bir şey. Başarının sahibi ise Brian Clough.

30 yaşında, Hartlepools United’ın başına geçen Clough burada fazla kalamadı ancak kariyerinin dönüm noktası da burada gerçekleşti. Büyük başarılarında ortaklık edecek Peter Taylor ile burada tanıştı. Tarih yaprakları 1967 yılını gösterirken Derby County adında ufak bir şehre yolu düştü. Clough’un yanında ortağı Peter Taylor da vardı. Derby, 2.ligin orta sıralarında hedefsiz bir takım görüntüsü çiziyordu o yıllarda.. Geldikleri ilk sezonda pek bir şey başaramadılar. Clough ikinci sezonunda ise bambaşka bir Derby County izletmeye yeminliydi. Daha sonra gittiği takımlara da götürecekleri McFarland, O'Hare, McGovern, Hinton gibi transferle takıma yeni bir şekil verdiler. Eski takımın ilk 11'den sadece dört futbolcu kalmıştı. Aldığı fevri kararlarla saha sorumlusunu, oyuncu takip takımının başkanını ve hatta Derby'nin bir mağlubiyetinden sonra gülen iki çaycı kadını kulüpten kovdu. Takım bu sert hamleler sayesinde yükselişe geçti. 1968-69 sezonun başında Dave Mackay ve Carlin'i takıma katıp, 22 maç üst üste kaybetmediler ve kulüp ikinci lig şampiyonu olarak Birinci Lig'e yükseldi yani bugünkü Premier Lig’e. Hikaye buradan sonra başladı. İlk sezonunda herkesi şaşırtarak ligde 4.oldular ancak finansal sorunlar nedeniyle Avrupa kupalarına katılamıyorlardı. Finansal zorluklar Clough'un epey canını sıktı bu dönemde. Ertesi sezon ligi 9.sırada tamamladılar. Kırılma anlarından bir başkası da 1971-1972 sezonunda yaşanacaktı. O sezon takım Leeds United, Liverpool ve Manchester City ile şampiyonluk yarışına girdi. Ve sezon sonunda kazanan Derby County idi. Brian Clough için ilk büyük başarıydı bu. 1972-1973 sezonunda ise Clough ile yönetimin arası açılmaya başladı. Alınan fevri kararlar, yönetimden habersiz yapılan transferler liste uzayıp gidiyordu. Clough medyaya konuşmayı da seviyordu. Dönemin Derby County başkanı, menajer Clough’un medyaya konuşmaması şartıyla takımda kalacağını belirtti. Clough ise sürpriz şekilde istifa ederek yönetime ültimatom verdi. Aldığı risklerle saha içerisinde başarılara koşan Brian Clough, bu kez saha dışında aldığı riskle kaybetti ve yönetim istifasını kabul etti.

1973-1974 sezonunda ise ikilinin yolu Brighton’a düşmüştü. Takım o sezon 2.ligdeydi ve lige zor tutunmuşlardı. Derby County günlerinde, çirkin ve kötü bir şampiyon olarak nitelendirdiği Leeds United'da da işler değişmişti. Don Revie, boşalan İngiltere Milli Takımı teknik direktör koltuğuna oturdu. Bu, Brian Clough için dönemin en başarılı İngiliz kulübü Leeds United'ın başına geçme fırsatıydı. Leeds’deki boşalan koltuğuna Brian Clough geçiyordu ancak bu sefer tek başına.. Clough, medya önünde Leeds’in küme düşmesi gerektiğini futbolu çirkinleştirdiklerini söylemişti zamanında. Futbolcular ile sorun yaşaması kaçınılmazdı. Öyle de oldu. Clough, baş düşmanı olarak gördüğü Leeds'de 44 gün kalabildi takımın başında. Bu dönemi çok güzel anlatan The Damned United filmi de çekilecekti 2009 yılında.

1 yıllık aranın ardından sonra ise Clough yeni bir maceraya girişti. Yine yalnızdı. Nottingham ile ilk sezonunda 2.ligi 8.sırada bitirdi. Clough anlamıştı. Peter Taylor yokken Brian Clough, Brian Clough değildi. Koca Kafa 1976-1977 sezonunda Peter Taylor ile arasındaki buzları eritti ve yanına getirdi. İkili yeniden biraradaydı. O sezon İkinci Ligi şampiyon tamamlayıp, Birinci Lig'e çıkartmayı başardılar Nottingham’ı. 1977-1978 sezonunda ise mucize gerçekleşti. Nottingham çıkar çıkmaz ligde şampiyon olmuştu. Herbert Champman’dan beri iki ayrı takımla şampiyon olan ilk menajer olmuştu. 1978-1979 sezonunda takım yine iyi gidiyordu. Lig kupasını kazandılar, ligde 2.olundu ancak Şampiyon Kulüpler Kupası kazanılıyordu. 1979-1980 sezonunda peri masalı devam etti. Ligi 5.sırada tamamladılar ancak Şampiyon Kulüpler Kupası bir kez daha kazanılacaktı. Bu tarihten sonra ise Brian Clough için düşüş başlayacaktı. Önce Peter Taylor’un futbolu bırakmasıyla başladı her şey. Clough başarısız sayılmazdı ancak geçmiş dönemlerine oranla eski Clough değildi. 80’li yıllar böyle geçildi. 1992-1993 sezonunda ise Nottingham Forest küme düşüyordu. 16 yıl önce lige çıkardığı takım küme düşünce Brian Clough’da emekli olmayı tercih ediyordu.

Brian Clough, medyatik kişiliği, lâfını esirgemez hatta patavatsız tarzı, sansasyonel başarı ve başarısızlıkları ile İngiliz futbolunun gördüğü en renkli ama aynı oranda da ününü en fazla hak eden menajeriydi. İki takımı sıfırdan yarattı ve hem İngiliz hem de Avrupa futbolunun zirvesine taşıdı. İngilizlerin yetiştirdiği en büyük teknik direktör olduğu su götürmez bir gerçek ancak asla İngiltere Milli Takımı'nı çalıştıramadı. Bu konuyla ilgili ‘’Eminim ki, İngiltere Futbol Federasyonu eğer beni seçerse şovu benim yöneteceğimden korktular. Haklıydılar, aynen öyle yapacaktım.’’ diyordu. Hem Middlesbrough hem Nottingham hem de Derby şehirlerinde heykeli dikilen bir adam olarak tarihe geçti. Yaptıkları peri masalından hallice olan bu adam İngiliz futboluna damgasını vurdu. Futbol ekonomisinin devasa boyutlara ulaştığı bugünlerde Clough'un başardıklarını tekrarlamak mümkün değil gibi duruyor. Tabii elbette istisnalar hariç. Dünya futbolu Clough benzeri başarıları bir daha göremeyeceği düşünülürken yine Ada futbolunda bu sefer bir İtalyan tarih yazdı. Claudio Ranieri ve Leicester City'si 2016 yılında Brian Clough'a nazire yaparcasına bir peri masalı daha yazacaktı.