Geçmişte kaleye geçenler..

Elazığspor ile oynadığımız 1-0 biten karşılaşma 89. dakikaya kadar çoğumuz için sıradan bir karşılaşmaydı. Birkaç sene sonra hatta belki seneye bu maçı çoğumuz unutacaktık. Ama 89. dakikada Muslera’nın kırmızı kart görüp Melo’nun kaleye geçmesi, üstüne üstlük bir de rakibin kullandığı penaltıyı kurtarması işte bu maçı UNUTULMAZ yaptı. Ve eminim hepimiz bu maçı yıllarca anlatarak sonraki nesillere aktarılmasını da sağlayacağız. Melo bu penaltıyı kurtarmasa yine maç bu kadar hatırlarda kalacak bir maç olmayacaktı belki de; ama o mucizevi bir şeyi başardı ve penaltıyı kurtardı. Şimdi bu vesileyle geçmiş yıllarda ligimizde kaleye geçmiş, seyredenlerin ilginç anlar yaşamasına vesile olmuş oyuncuları ve maçları bir hatırlayalım...

12 Şubat 1911, Fenerbahçe - Galatasaray maçı <> Ali Sami Yen: O zamanki adıyla Kadıköy Union Club sahasında oynanan İstanbul ligi maçı. İstanbul'da deli gibi lodos var. Galatasaray takımından karşıya geçmeyi yalnızca 6 oyuncu başarabiliyor: Ali Sami, Horace Armitage, Bekir Sıtkı, Mehmet Ali, Celal ibrahim ve İdris.. Kaleci Ahmet Robenson bu 6 isim arasında değil. Ali Sami "ben kaleye geçerim" diyor ve 6 kişi maça başlıyor sarı kırmızılılar. 10. dakikada Emin Bülent de yetişip oyuna giriyor. O maçı Galatasaray 7-0 kazanıyor. Ve bu maç hem ezeli rekabetin en farklı skoru olarak hem de kalede kaleci değil oyuncunun oynadığı bir maç olarak tarihe geçiyor.

2 Kasım 1958, Romanya - Türkiye maçı <> Can Bartu: Futbol tarihimizde bizim için önemli bir yeri olan Romanya’yla karşılaşıyoruz. Bu maçın öncekilerden farkı ‘resmi’ bir müsabaka olması. 1960 Avrupa Şampiyonası finalleri için eleme müsabakası oynuyoruz. Fena da bir jenerasyonumuz yok hani. Kalede Berlin Panteri Turgay Şeren’in oynadığı milli takımımızın forvet hattı Metin Oktay, Can Bartu, Lefter Küçükandoniyadis ve Kadri Aytaç dörtlüsünden oluşuyor. Takdir edersiniz ki bu forvet hattı gelmiş geçmiş en iyi forvet hatlarımızdan. Zaten bir tek bu kadro bizi 1954 dünya kupasına götürebilmişti, ondan sonra dünya kupası heyecanı yaşamak için 50 sene beklemiştik. Maçın ilk devresinde Metin ve Can’ın ayaklarından gol pozisyonları buluyoruz; fakat değerlendiremiyoruz. İkinci devre de başa baş bir oyun oynanırken 63. dakikada golü ağlarımızda görüyoruz. Bu dakikadan sonra beraberlik için yüklenirken 83. dakikada gelişen bir kontra atakta ikinci golü kalemizde görüyoruz. Bu pozisyonda kalecimiz kaptan Turgay Şeren’in kaburgası kırılıyor ve son 7 dakika için kaleye Sinyor Can Bartu geçiyor. Can Bartu’nun kaleye geçme sebebi ise oyuncu değişiklik haklarımızın bitmiş olması değil. Çünkü o yıllarda futbolda oyuncu değişikliği diye bir kural yok. Sinyor Can kalede kaldığı süre boyunca rakipten gol yemiyor ama Beşiktaş’lı Ahmet Berman’ın ayağına çarpıp yön değiştiren topu kurtaramıyor. Ahmet’in de kendi kalesine atmış olduğu bu golle maçı 3-0 kaybediyor ve Avrupa Şampiyonası hayallerimizi 38 yıl kadar erteliyoruz. (Rövanşı Lefter’in golleriyle 2-0 kazanıyoruz ama bu skor Rumenleri elememize yetmiyor. Belki de Turgay Şeren sakatlanmasaydı veya oyuncu değişikliği kuralı olup da oyuna bir yedek kaleci alabilseydik son golü yemeyecektik ve bu kadro memleketimize bir de Avrupa Şampiyonası heyecanı yaşatacaktı, kim bilir.)

Not: Futbolda oyuncu değişikliği kuralı ilk olarak 1970 Meksika Dünya Kupası’nda uygulanmıştır.

21 Eylül 1975, Ankaragücü – Trabzonspor maçı <> Ali Yavuz: İşte bu maç bir kalecilik destanıdır. Oyuncu olup kaleye geçen futbolcu çoktur ama kaleye geçip maç kurtaran oyuncu sayısı azdır. İşte bu yüzden bu maç unutulmazlar arasındadır. Trabzonspor birinci lige geçen sezon çıkmış ve çıktığı sezon Türkiye Kupası finalinde Beşiktaş’a kaybederek çok hırslanmıştır. Öyle bir hırsla lige başlıyor ilk hafta deplasmanda Galatasaray’ı yeniyor,  ikinci hafta da yine deplasmanda Balıkesirsporla berabere kalıyor. Üçünü maç da bir başka deplasman Ankaragücüyledir. Maç başa baş giderken 74. dakikada Ali Yavuz’un golü geliyor. Golden 5 dakika sonra kaleci Şenol Güneş o yıllarda Ankaragücü’nde futbolcu olan Erman Toroğlu’yla çarpışıyor ve beyin sarsıntısı geçiriyor. Oyuncu değişiklik hakları kullanılmış olduğundan Şenol apar topar ambulansla hastaneye doğru yola çıkarken kaleye de maçtaki tek golün sahibi Ali Yavuz geçiyor. Trabzonspor sahada 10 kişi kalmıştır ve kalede kaleci yoktur. Ama Ali Yavuz değme kalecilere taş çıkartacak bir performans sergiliyor ve Trabzonspor’un bu önemli maçtan 3 puan almasını sağlıyor. Bu galibiyet olmasaydı belki de o sene Trabzonspor ligdeki ilk şampiyonluğunu kazanamayacak ve Trabzonspor efsanesi belki de hiç olmayacaktı. O hafta Ali Yavuz haftanın karmasına hem kaleci hem de oyuncu olarak seçiliyor, Erman Toroğlu da bize “böyle oynayan futbolcunun ayağını eline vereceksin” tarzı yorumları nereden bildiğini ispatlıyordu.

25 Kasım 1984, Sakaryaspor – Fenerbahçe maçı <> Müjdat Yetkiner: 1984-85 sezonunun 12. hafta maçı. Fenerbahçe haftaya namağlup lider giriyor. Ama bu sefer rakip Fener’in o yıllardaki belalısı Sakaryaspor. Fenerbahçe en son bu takımdan 4 as futbolcuyu (Oğuz Çetin, Aykut Kocaman, Turan Sofuoğlu, Serdar Şenkaya) transfer edip yenemiyorsan tarafına çek taktiğini uygulamış, Sakaryaspor o sene küme düşmüş ve Fenerbahçe de bu beladan kurtulmuştu. Neyse bu maça dönersek Sakaryaspor yine öndeydi Fenerbahçe karşısında:1-0. 84.dakikada kaleci Yaşar Duran ceza sahasında bire bir kaldığı Turgay Poyraz’dan topu kurtarıyor; ancak hırsını alamıyor olacak ki topu Turgay’ın kafasına fırlatıveriyor. Tabi o dönemde Telegol olmadığından Yaşar canlı yayına bağlanıp “Turgay benim bacıma sövdü.” Diyemiyor ve kırmızı kart yediğiyle kalıyor. Üstelik hareket ceza sahası içinde yapıldığından hakem Sakaryaspor lehine bir de penaltı veriyor. Oyuncu değişikliği hakları kullanılmış olduğundan kaleye Müjdat Yetkiner geçiyor. Aykut Yiğit’in kullandığı penaltı vuruşunu önce kurtarıyor ama hakem Müjdat’ın çizgi ihlali yaptığını söyleyerek atışı tekrarlattırıyor. Bir kez daha topun başına geçen Aykut bu sefer topu ağlarla buluşturuyor ve Fenerbahçe maçı 2-0 kaybediyor. O maçtan sonra gazeteler “Sarı lacivetliler Sakarya’da hem maçı, hem lig liderliğini, hem yenilmezlik ünvanını hem de kaleci Yaşar’ı (!) kaybetti” diye başlık atıyor.

17 Nisan 2005, Fenerbahçe – Beşiktaş maçı <> Daniel Pancu: Herkesin bildiği meşhur Kadıköy Panteri Pancu maçı. Maçın enstantanelerini unutan varsa Anelka’nın ilk 20 dakika Ali Güneş’i rezil ettiğini sonradan Rıza Çalımbay’ın o bölgeye takviye yaparak hem Ali Güneş’i hezimetten kurtardığını hem de maçı çevirdiğini hatrırlatmış olalım. Beşiktaş prestij için, Fenerbahçe ise şampiyonluk hedefi dolayısıyla mutlak kazanmak için oynuyordu ve birde kendi seyircisi önünde bu maçı kazanmak için saldırıyordu. Daum bile Önder Turacı – Serhat Akın değişikliğini yaparak maçın ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştu. 75. dakikada skor 2-2 iken Rıza hoca Tümer’i oyundan alıp Pancu’yu oyuna sokar ve bu maçın efsane olmasını sağlayan hamleyi bilmeden yapmış olur. Bu değişiklikten bir dakika sonra İbrahim Akın’la kara kartallar 3-2 öne geçer. 5 dakika sonra da o meşhur pozisyonda Tuncay’ın yerde kalmasına hakem Bülent Demirlek penaltı verir ve Cordoba’yı da ikinci sarıdan oyun dışına atar. Kaleye Daniel Pancu geçer. Alex’in penaltısında köşeyi doğru tahmin eder ama atışı kurtaramaz. Fakat asıl olaylar bundan sorna başlar. Daum Tuncay ve Selçuk Şahin’i oyundan alıp uzaktan etkili şutlar atabilen Pierre Van Hooijdonk ve Mehmet Yozgatlı’yı sahaya sürer. Taktik bellidir, uzaktan şutlarla Pancu avlanacak ve maç kazanılacaktır. Ancak Pancu kalesinde devleştikçe devleşir. Uzaktan çekilen şutların yanında bir de ceza sahası içinde Nobre’nin vuruşunu kurtarır. İşte esas bu kurtarışla Beşiktaş maça daha da asılır. Son dakikada bir de Koray Avcı’nın ayağından buldukları golle maçı 4-3 kazanırlar. Maçtan sonra Sergen Yalçın “Aramızdaki derbi muhabbeti artık bitmiştir. Ne zaman Fenerbahçe Tuncay’ı ya da Alex’i kaleye geçirir, 10 kişiyle oynar ve bizi yener, o zaman derbi olayına geri döneriz.” diye açıklama yapar. Ertesi sene Pancu’ya 1 numaralı forma verilir, uğruna t-shirtler bastırılır, kartal yuvaları coşar.

Not: Sergen Yalçın o maçta forma giymemiştir.

20 Ekim 2007, Trabzonspor - Beşiktaş maçı <> Bobo: Süper lig 9. hafta karşılaşması. Trabzonspor Ziya Doğan’a rağmen maça hızlı başlıyor. Henüz 6. dakikada Gökdeniz ve Yattara’nın golleriyle 2-0 öne geçiyor. Beşiktaş da Burak Yılmaz ve Matias Delgado’yla karşılık veriyor. İlk yarı 2-2 sona eriyor. İkinci yarıda Beşiktaş yeni oyuna giren Bobo’nun ayağından bir gol daha buluyor ve skoru 3-2’ye getiriyor. 79.dakikada Rüştü Rençber’in ceza sahası dışında omzuna yakın bir yeriyle müdahale ettiği pozisyonda, hakem Bülent Demirlek yardımcısı Baki Tuncay Akkın’ın da uyarısıyla tartışmalı bir ‘elle oynama’ kararı veriyor ve Rüştü direkt kırmızı kartla oyun dışında kalıyor. Kaleye oyuna sonradan giren ve galibiyet golünü atan Bobo giriyor. Trabzonspor Umut Bulut’un bir kafa vuruşuyla Beşiktaşlıların yüreğini ağzına getiriyor ama Bobo ben buradayım diyor. Skor değişmiyor ve Beşiktaş, Fenerbahçe maçından 2,5 sene sonra yine bir derbi maçını kalecisiz kazanıyor. Maçtan sonra Ziya Doğan istifa ediyor, yerine Ersun Yanal geliyor. Beşiktaş ise bu gazla 4 gün sonra İstanbul’da Liverpool’u da deviriyor; fakat Liverpool buna çok kızıyor...

16 Haziran 2008, Türkiye – Çek Cumhuriyeti maçı <> Tuncay Şanlı: 2008 Avrupa Şampiyonası grup maçı. Gruptan çıkmamız için mutlak galibiyet gerekiyor. Beraberlik halinde Çekler gruptan çıkıyor. 2-0’dan çevirdiğimiz maçta 3-2 öndeyken son dakikalarda Volkan Demirel, Koller’e kafa atıyor ve oyun dışı kalıyor. Ve tabi oyuncu değişiklik haklarımız dolduğu için kaleye Tuncay Şanlı geçiyor. Cansiperane yaptığımız savunma ve hakemin maçı fazla uzatmaması neticesinde Allah’tan kalemize top gelmiyor ve Volkan’ın bu sorumsuzluğunun üzerinde durulmuyor. Derken unutulmaz geri dönüşler ve Avrupa Şampiyonası yarı finali...